روزهای پایانی سال برای کارگران و خانواده‌های کارگری علاوه بر تب‌و‌تاب خرید عید، از یک جنبه دیگر نیز حائز اهمیت است. معمولا در این ایام است که شورای عالی کار حداقل دستمزد سال بعد را مشخص خواهد کرد.
به گزارش تجارت‌نیوز، هر چند که تعیین حداقل دستمزد هر ساله امر مهمی برای کارگران و کارفرمایان محسوب می‌شود، اما این موضوع برای سال ۹۸ از حساسیت دوچندان برخوردار است.
مرکز پژوهش‌های مجلس پیش‌تر طی برآوردی نه چندان مثبت، پیش‌بینی کرده بود که نرخ رشد اقتصادی سال ۹۸ بین منفی ۴٫۵ درصد الی ۵٫۵ درصد در نوسان خواهد بود. این مرکز همپنین از افزایش ۲۵ درصدی خط فقر در سال جاری خبر داده بود. این اعداد و ارقام باعث شده تا هر تصمیم اقتصادی برای سال ۹۸ از حساسیت بالایی برخوردار باشد که تعیین حداقل دستمزد نیز از آن مستثنی نیست.
افزایش تورم تولید و تورم کالاهای مصرفی خانوار باعث شده تا هم سبد معیشت کارگران کم‌حجم شود و هم سرمایه در گردش کارفرمایان و صاحبان صنایع با کاهش قابل توجه روبه‌رو شود. بر همین مبنا کارفرمایان ادعا می‌کنند که هرگونه افزایش بیش از حد معمول در حداقل دستمزد، منجر به افزایش هزینه‌های تولید و افزایش قیمت کالا و خدمات خواهد شد. از طرفی، کارگران نیز به شدت از کوچک شدن سبد معیشت گله دارند. بنابراین سوال اصلی در این خصوص این است که حداقل حقوق ۹۸ چه میزان باید افزایش پیدا کند؟
حداقل دستمزد خالص در ترکیه، بیش از ۵ میلیون تومان
معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی به بررسی میزان حداقل دستمزد در کشور ترکیه و میزان افزایش آن برای سال ۲۰۱۹ پرداخته است. انتخاب این کشور برای مقایسه از آن جهت اهمیت دارد که براساس برآوردهای صندوق بین‌المللی پول این کشور با تورم بالا روبه‌رو بوده و چشم‌انداز کاهش رشد اقتصادی برای آن انتظار می‌رود. از طرفی ترکیه همسایه ایران به شمار می‌رود و می‌تواند کشور مناسبی برای مقایسه حداقل دستمزد باشد. لازم به ذکر است که اقتصاد این کشور نیز همانند ایران شاهد یک بحران ارزی بوده است.
گزارش مذکور روایت می‌کند که در تاریخ ۲۵ دسامبر ۲۰۱۸، کمیسیون حداقل دستمزد و وزیر خانواده، کار و خدمات اجتماعی ترکیه اعلام کردند که حداقل دستمزد در سال ۲۰۱۹ معادل ۲۶ درصد افزایش پیدا خواهد کرد. به این ترتیب در سال ۲۰۱۹ میزان حداقل دستمزد در ترکیه به‌صورت ناخالص برابر با ۲۵۵۸٫۴ لیر و به‌صورت خالص برابر با ۲۰۲۰٫۹ لیر خواهد بود. لازم به ذکر است با در نظر گرفتن متوسط قیمت هر لیر در بازار ایران (۲۵۰۰ تومان)، حداقل حقوق ناخالص و خالص ترکیه برابر با ۶ میلیون و ۳۹۵ هزار و ۵ میلیون و ۵۰ هزار تومان خواهد بود.
آن‌گونه که گزارش مذکور روایت کرده، تفاوت حداقل دستمزد ناخالص و خالص در کسر سهم حق بیمه، بیمه بیکاری، مالیات و همچنین افزودن حداقل کمک‌هزینه زندگی است.
معاونت بررسی‌های اتاق بازرگانی تهران در بخش دیگری از گزارش خود به نحوه جبران افزایش هزینه نیروی کار برای بنگاه‌ها توسط دولت اشاره کرده است. این گزارش اشاره می‌کند که طبق مقرره‌ای که در ۳۰ ژانویه ۲۰۱۹ منتشر شد بر حسب تعداد شاغلان بنگاه‌ها (دو طبقه، بیشتر یا کمتر از ۵۰۰ نفر شاغل) کمک مالی مربوط محاسبه می‌شود. کمک مزبور در واقع بازپرداخت بخشی از حق بیمه‌ای است که کارفرما در سال قبل برای نیروی کار خود پرداخت کرده است.
گزارش مذکور ادامه می‌دهد: روش پرداخت بدین صورت است که برای بنگاه‌هایی که تعداد شاغلان آنها کمتر از ۵۰۰ نفر است، کمک به‌ازای هر نفر شاغل که حداقل دستمزد روزانه وی در سال ۲۰۱۸ معادل ۱۰۲ لیر بوده، تقریبا معادل ۵ درصد این مبلغ، یعنی ۵ لیر، محاسبه می‌شود که بعد از ضرب کردن در تعداد ۳۰ روز برای هر ماه و تعداد کارکنان مشمول، در مجموع مبلغی که به بنگاه برای کمک مالی از محل حق بیمه پرداختی سال قبل محاسبه شده، تعیین و بازپرداخت می‌شود. مبنای رقم مزبور برای بنگاه‌هایی که تعداد شاغلان آنها بیشتر از ۵۰۰ نفر شاغل باشد، به‌جای ۵ لیر، معادل ۳٫۳۶ لیر تعیین شده است.
